Món quà của Mỹ Tâm, “con nuôi đồn biên phòng” và một cộng đồng kiến tạo những điều tử tế

“Chúng tôi không phải anh hùng, chỉ là những con người bình thường với mong muốn duy nhất: giúp đỡ những người khác và cầu mong những sự cố đau lòng không bao giờ tái diễn,”, Phạm Quốc Việt chỉ nói giản dị như vậy khi đội cứu hộ FAS Angel của anh được tuyên dương vì những đóng góp kịp thời giúp giảm nhẹ thiệt hại trong vụ cháy chung cư mini ở Khương Hạ (Hà Nội) vào tháng 9 năm ngoái, sự kiện bi thảm khiến 56 người tử nạn.

Trong nhiều năm, “với mong muốn duy nhất: giúp đỡ những người khác”, FAS Angel đã hỗ trợ sơ cứu miễn phí trong hàng chục nghìn vụ tai nạn, hỏa hoạn…

Tại vòng chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng – Human Act Prize 2023, xúc động sâu sắc trước câu chuyện của FAS Angel, giám khảo – ca sĩ Mỹ Tâm, đã ủng hộ ngay 200 triệu đồng cho nhóm. Trong đêm Gala trao giải sau đó, FAS Angel được vinh danh ở hạng mục Dự án Truyền cảm hứng.

Sau Human Act Prize 2023, anh Việt nói đội của anh “được học hỏi, được biết đến nhiều hơn, được kết nối với những tổ chức, cá nhân có trái tim thiện nguyện và nhiệt huyết.”. Với “món quà” từ Mỹ Tâm và nguồn quyên góp của cộng đồng, FAS Angel đủ kinh phí để trang bị chiếc xe sơ cứu đạt chuẩn thứ 4 mang tên “Kindness” (Lòng tốt), giúp họ có thêm động lực mạnh mẽ và phương tiện cần thiết để tiếp tục hành trình cứu giúp những người gặp nạn.


FAS Angel là 1 trong 129 dự án vì cộng đồng tham gia Human Act Prize 2023 – năm đầu tiên giải thưởng được tổ chức. 35 dự án xuất sắc của các doanh nghiệp, tổ chức đã được chọn để vinh danh.

Con số 129 hồ sơ gửi tham dự chỉ trong một thời gian ngắn của Human Act Prize 2023 cho thấy thành công của một giải thưởng hoàn toàn mới mẻ, lần đầu tiên được tổ chức ở Việt Nam. Nhưng nó còn cho thấy một điều: số lượng những dự án vì cộng đồng là rất lớn và theo thời gian, vẫn luôn có những dự án mới được hình thành, hay những dự án đã bền bỉ hàng chục năm thay đổi cách làm, thay đổi quy mô để theo kịp những thay đổi của thời cuộc.

Đó có thể là những doanh nghiệp lớn, dù trong những giai đoạn thị trường khó khăn nhất vẫn luôn duy trì một khoản ngân sách nhiều tỷ đồng để hỗ trợ kịp thời cộng đồng bị thiên tai, bão lũ. Là những nhà sản xuất thay vì chọn lối đi dễ dàng thu lợi thì lại dấn thân vào con đường khó khăn hơn, vì muốn sản phẩm làm ra phải thực sự tốt cho sức khỏe người dùng, tốt cho tương lai giống nòi. Là những ngân hàng luôn dành một dòng “tín dụng xanh” ưu đãi cho các kế hoạch sản xuất kinh doanh thân thiện với môi trường, với tư duy kinh doanh không phải chỉ để tạo ra giá trị trước mắt, mà quan trọng hơn là để lại di sản bền vững cho các thế hệ mai sau.

Đó cũng có thể là những sáng kiến, dự án nhỏ, nhưng có cách làm hay, sáng tạo, có triển vọng mang lại lợi ích to lớn, dài lâu cho cộng đồng nếu được cổ vũ, nâng đỡ kịp thời. Trong phát biểu công bố Giải thưởng Hành động vì cộng đồng – Human Act Prize 2024 vào chiều nay (23/9) tại khách sạn Sheraton Hanoi West, ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Trưởng Ban Tổ chức Giải thưởng kể về một mô hình mà ông ấn tượng:

“Tôi đã thăm một vài đồn biên phòng. Ở đấy, những người lính biên phòng đang thực hiện một mô hình rất nhân văn có tên là “Con nuôi đồn biên phòng”. Những em bé mồ côi, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở địa bàn, đã được đón về đồn nuôi dưỡng cho ăn học. Từ đây các em có những người bố mới mang quân hàm xanh và có một gia đình mới vừa kỷ luật vừa thương yêu. Rất nhiều câu chuyện cảm động từ mô hình đặc biệt này, nhưng xã hội lại chưa có thật nhiều người biết để chung tay và nhân rộng”.


Ông Lê Quốc Minh khẳng định: “Nếu những doanh nghiệp lớn, tổ chức lớn, nếu mạng lưới những người làm cộng đồng kết nối nhiều hơn, chung tay nhiều hơn và được tôn vinh, lan tỏa nhiều hơn, chắc chắn độ phủ và hiệu quả các dự án sẽ có bước tiến lớn.”

Từ mong muốn và tâm huyết đó của Ban Tổ chức, Human Act Prize 2024 đã được khởi động với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”. Giải thưởng không chỉ mong muốn tìm kiếm, tôn vinh các nỗ lực vì cộng đồng, mà còn là nơi lan tỏa các sáng kiến hay, kết nối những người có chung mục đích để mọi người cùng nhau đóng góp, xây dựng một tương lai bền vững, một xã hội đầy lòng nhân ái.

“Ai đó đã nói rằng: Muốn đi nhanh thì đi một mình, nhưng muốn đi xa thì phải đi cùng nhau. Mạng lưới Cộng đồng kiến tạo càng lớn mạnh, thì an sinh xã hội, chất lượng cuộc sống của người dân càng được cải thiện”, ông Lê Quốc Minh chia sẻ.

Những người làm hoạt động cộng đồng đều biết, để một dự án thành công, thì việc kiến tạo được một mạng lưới hiệu quả, hỗ trợ về quan hệ, tài chính… là vô cùng quan trọng. Trong một cuộc phỏng vấn trong khuôn khổ Human Act Prize 2023, ông Phan Diễn, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư, nhà sáng lập và khi đó là Chủ tịch Hội đồng Quản lý Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai thẳng thắn khẳng định: “Nhiệm vụ nặng nề nhất của Quỹ chính là vận động tài trợ. Không có nguồn tài chính thì ý tưởng hay đến mấy cũng không để làm gì.”

Thấu hiểu và chia sẻ mối bận tâm này với những người hoạt động cộng đồng, Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo” hy vọng là cây cầu kết nối các nguồn lực về tri thức, con người, tài chính với những ý tưởng. Ông Vương Vũ Thắng – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần VCCorp, đơn vị phối hợp tổ chức Human Act Prize, thành viên Hội đồng Giám khảo Giải thưởng – nhấn mạnh rằng mục tiêu lớn của giải thưởng là nâng tầm phong trào vì cộng đồng, tạo ra những cơ hội hợp tác để hiện thực hóa các dự án tác động xã hội sâu rộng. Chính những đóng góp như của nghệ sĩ Mỹ Tâm – với khoản quyên góp 500 triệu đồng cho hai dự án trong vòng chung kết năm 2023 (trong đó 200 triệu dành cho FAS Angel, và 300 triệu dành cho Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai) – đã cho thấy sức mạnh của lòng tốt có thể lan tỏa và kết nối xã hội mạnh mẽ thế nào.


Ông Vương Vũ Thắng – Chủ tịch HĐQT công ty cổ phần VCCORP.

“Thực tế giải thưởng Hành động vì Cộng đồng 2023 cho thấy, dù khả năng kết nối và tạo dựng các mối quan hệ vẫn còn mới mẻ, song các dự án tham gia đã có cơ hội nhận được nhiều nguồn lực mới, nổi bật như khoản quyên góp trị giá 500 triệu đồng của nghệ sĩ Mỹ Tâm dành cho hai dự án trong vòng chung kết.

Ngoài ra, Human Act Prize là một tiếng nói sâu sắc về những hoạt động vì cộng đồng, đồng thời cũng là một tiếng nói đẹp để nhiều người nhìn thấy, nghe thấy và cảm thấy rằng chúng tôi cũng có thể làm như vậy, chúng tôi cũng nên hỗ trợ như vậy. Những gì họ có thể làm hoặc có thể hỗ trợ đều khiến cho phong trào vì cộng đồng nâng lên một tầm cao mới, đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển của xã hội Việt Nam”, ông Vương Vũ Thắng chia sẻ.


Với mục tiêu xây dựng mạng lưới Cộng đồng kiến tạo lớn mạnh, Human Act Prize 2024 có nhiều điểm mới đáng chú ý. Một trong số đó là việc ra mắt ấn phẩm “Dấu ấn tiên phong – Đổi mới trong tác động xã hội tại Việt Nam” – cuốn cẩm nang hoàn chỉnh đầu tiên dành cho những người làm cộng đồng. Cuốn sách tổng hợp các kiến thức chuyên môn nền tảng, cùng những nghiên cứu chuyên sâu rút ra từ các dự án tiên phong thành công, nhằm mang đến cho những người trong Cộng đồng kiến tạo niềm cảm hứng, thôi thúc họ thay đổi tầm nhìn cùng những hiểu biết cần thiết để họ tự tin theo đuổi những hành động ý nghĩa cho xã hội.

Ông Michael Arnol – CEO & Executive Editor của Metro Writers – Đồng chủ biên sách “Dấu ấn tiên phong” nói ấn phẩm này “giúp người đọc hiểu được truyền thống nhân đạo, vị tha của các hoạt động cộng đồng tại Việt Nam. Từ đó, độc giả có thể cảm thấy tự hào, tôn vinh và tham gia tích cực vào các hoạt động này.” Nhóm biên tập kỳ vọng: “những cuộc thảo luận và nghiên cứu điển hình được chia sẻ trong cuốn sách này sẽ truyền cảm hứng cho những người đang cân nhắc bắt đầu các dự án xã hội của riêng mình.”


Một điểm mới nữa là giải thưởng năm nay sẽ có sự đồng hành của các đối tác chiến lược trong lĩnh vực phát triển bền vững nhằm nâng cao chất lượng cung cấp thông tin, chất lượng tổ chức các diễn đàn, hội thảo, khóa học về dự án cộng đồng…

Nhà đồng hành tri thức là PwC (PricewaterhouseCoopers) – một trong 4 công ty kiểm toán hàng đầu thế giới, nhiều kinh nghiệm hỗ trợ doanh nghiệp tích hợp yếu tố bền vững vào hoạt động kinh doanh. PwC sẽ đóng góp kiến thức, kinh nghiệm, tài nguyên và kết nối, đồng thời tham gia cố vấn chuyên môn cho giải thưởng. Đại diện PwC cho biết sẵn sàng cử những chuyên gia hàng đầu tham dự và chia sẻ tại các sự kiện lớn của Human Act Prize 2024, góp phần lan tỏa kiến thức và truyền cảm hứng cho cộng đồng.

Human Act Prize 2024 còn có sự đồng hành của Social Impact – nền tảng giáo dục về phát triển bền vững do chính các nhà hoạt động cộng đồng sáng lập. Social Impact mang sứ mệnh đặc biệt – cung cấp những khóa học chuyên sâu về Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) và Phát triển bền vững, tạo ra sự kết nối kiến thức dành cho những cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đang tham gia hoạt động cộng đồng.

Một “người bạn mới” của Human Act Prize 2024 là TikTok – nền tảng video dạng ngắn hàng đầu thế giới. TikTok mong muốn lan tỏa những câu chuyện tích cực, tôn vinh những cá nhân, tổ chức đang nỗ lực vì cộng đồng, từ đó truyền cảm hứng cho nhiều người cùng chung tay tạo ra những thay đổi tích cực.

Và không thể không nhắc đến sự đồng hành quan trọng của các cơ quan báo chí đã luôn ủng hộ, bền bỉ cổ vũ, động viên, lan tỏa và vinh danh rất nhiều tổ chức, cá nhân Hành động vì Cộng đồng.


Năm 2017, Phạm Quốc Việt một mình lặng lẽ bắt đầu công việc cứu giúp những người bị tai nạn. Anh chọn công việc này sau khi chính bản thân gặp nạn, bị bỏ mặc trên đường dưới cơn mưa lạnh mùa đông trong suốt 15 phút, đối diện cảm giác cô đơn, sợ hãi, tuyệt vọng, cận kề cái chết. Hai năm sau đó, FAS Angel ra đời, chỉ với 5 thành viên. Bây giờ, dự án của Việt đã có 150 người. Dù còn muôn vàn khó khăn, nhưng họ đã có phương tiện, và quan trọng hơn cả là có sự chia sẻ, chung sức của rất nhiều người. Từ đó, hơn 10.000 nạn nhân của tai nạn giao thông, cháy nổ đã thoát khỏi tử thần. Phía sau họ là biết bao gia đình và tương lai.

Rất nhiều dự án góp phần thay đổi cuộc sống của người Việt Nam theo hướng tốt đẹp hơn như vậy đã bắt đầu chỉ với ý chí và thiện tâm của một, hoặc một vài người. Chỉ có sự đồng hành, chung tay, chia sẻ của cộng đồng mới giúp các dự án bền vững và lớn mạnh, để từ đó, đóng góp trở lại cho cộng đồng. Đó cũng là lý do Human Act Prize 2024 lựa chọn chủ đề Cộng đồng kiến tạo.

Như nhà báo, nhà hoạt động xã hội Trần Mai Anh, thành viên Hội đồng Giám khảo Human Act Prize chia sẻ: “Tôi hy vọng rằng tác động của Human Act Prize không chỉ dừng lại ở những dự án, sáng kiến được trao giải, mà sẽ là hạt giống để chúng ta có thể cùng nhau tạo nên cả một khu rừng của những hành động vì cộng đồng”.