Top 5 phim điện ảnh Việt Nam ăn khách nhất mọi thời đại chỉ có đúng 2 cái tên Trấn Thành và Lý Hải. Liệu đường đua này có là cánh cửa quá hẹp cho những nhân tố mới chen chân?
Tính đến tháng 6, trong nửa năm 2024 doanh thu phim Việt đã vượt mốc 1.000 tỷ đồng. Thế nhưng, con số này được đóng góp chủ yếu chỉ đến 2 tên tuổi lớn: Mai của Trấn Thành và Lật Mặt 7 của Lý Hải.
Vào ngày 10/6, Lật mặt 7 của Lý Hải đã cán mốc 471 tỷ đồng, trở thành phim thứ 2 có doanh thu cao nhất mọi thời đại. Trước đó, Lật mặt 6 cũng đạt 300 tỷ đồng. Seri Lật Mặt đưa Lý Hải thành đạo diễn nghìn tỷ thứ 2.
Cùng là đạo diễn nghìn tỷ như Lý Hải, 3 Trấn Thành lần lượt ghi tên mình trong top 5 phim sở hữu doanh thu cao nhất mọi thời đại: Bố Già 430 tỷ đồng, Nhà bà nữ 460 tỷ đồng, và đặc biệt Mai công chiếu đầu năm 2024 vượt ngưỡng 500 tỷ đồng.
Ngoài 2 cái tên đình đám kể trên, từ cuối năm 2023 và đầu năm 2024 chúng ta chỉ đếm trên đầu ngón tay số lượng phim xấp xỉ ở mức 100 tỷ đồng, gồm: Gặp lại chị bầu, Quỷ Cẩu. Thế nhưng một thực tế rằng những bộ phim này vẫn còn cách khá xa 2 đối thủ nặng ký.
Trong khi đó The Box thống kê số lượng phim báo lỗ, phải rút khỏi rạp sớm đã vượt ngưỡng con số 10. Đây gần như là sự báo động.
Vào dịp Tết nguyên đán, chúng ta chứng kiến “Trà” của đạo diễn Lê Hoàng rời rạp sau 5 ngày công chiếu với doanh thu bết bát 1.57 tỷ đồng. Mặc dù sở hữu dàn cast gạo cội, dời lịch chiếu để tránh đụng độ đối thủ nặng ký, tác phẩm “Sáng đèn” chỉ thu về 2.6 tỷ đồng sau 1 tuần công chiếu.
“B4S: Trước giờ yêu” khai thác đề tài nhạy cảm về tính dục cũng nhận kết quả 3.8 tỷ đồng sau 14 ngày. Thậm chí chiều 3/5, phim chỉ bán được 4 vé. Đạo diễn Mai Thu Huyền mang bộ điện ảnh “Đóa hoa mong manh” từ Mỹ về Việt Nam nhưng cũng chỉ thu vè 430 triệu đồng sau 3 tuần công chiếu.
Ngoài ra còn có Quý cô thừa kế 2 đạt 6.4 tỷ đồng, Án Mạng Lầu 4 đạt 2 tỷ đồng, Cái Giá Của Hạnh Phúc với doanh thu 26,3 tỷ đồng… Tất cả đều đối diện với tình trạng lỗ nặng.
Mới đây nhất, dù được đánh giá rất cao khi lần đầu tiên khai thác đề tài sinh tồn, dàn cast chất lượng, yếu tố kỹ xảo đạt chuẩn quốc tế… doanh thu vào cuối tuần của “Móng vuốt” đạt 1.6 tỷ đồng. Sáng ngày 7/6, Móng Vuốt bán được khoảng hơn 1 vé mỗi suất chiếu (954 vé/905 suất chiếu). Thành tích này thậm chí còn thua Lật Mặt 7 dù đã trụ rạp hơn 1 tháng.
Điều này khiến ước mơ đạt 300 tỷ, đưa tên mình vào dàn phim trăm tỷ của đạo diễn Thanh Sơn gần như không thể nào thành hiện thực.
Câu chuyện “thắng trận” của Lý Hải, Trấn Thành đã trở thành chủ đề bàn cãi trên khắp diễn đàn mạng xã hội, và nó càng trở nên “khó hiểu” hơn khi đại đa số cho rằng Trấn Thành, Lý Hải chỉ là tay ngang khi một người xuất thân là diễn viên, một người là ca sĩ. Vậy yếu tố gì khiến những đạo diễn được đào tạo bài bản lại thua cuộc trong đường đua này?
Thực tế, Trấn Thành, Lý Hải đều sở hữu công thức bất bại dành riêng cho bản thân. Đặc biệt, càng không thể nhìn chỉ vì 2 Lý Hải, Trấn Thành không xuất phát từ “đạo diễn” thì nhận định họ sẽ là tay ngang.
Nhiều năm lần mò ở nhiều cương vị khác nhau trong mảng điện ảnh, đó chính là trải nghiệm sống, vốn tri thức mà không phải chuyên ngành, trường lớp nào có thể dạy. Thực tế, thị trường điện ảnh thế giới không thiếu “tay ngang” thành công như Trấn Thành, Lý Hải.
Ví như Triệu Vy, Châu Kiệt Luân, Châu Tinh Trì… của làng Hoa ngữ; Đạo diễn nổi tiếng Nhật Bản Kitano Takeshi với xuất thân là diễn viên hài; MC, nữ đạo diễn Jane Campion chiến thắng giải Cành Cọ vàng lại là cử nhân Nhân chủng học và cử nhân Nghệ thuật Thị giác; Nữ diễn viên Angelina Jolie khi dấn thân vào đường đua điện ảnh cũng ghi dấu sâu sắc… Chính trải nghiệm công việc khiến tất cả họ dễ dàng nắm bắt thị hiếu, thấu hiểu câu chuyện và truyền tải đến khán giả dễ dàng hơn.
Thứ hai, nhìn nhận về tất cả phim “thắng lớn” của Trấn Thành, Lý Hải, chúng ta nhận thấy cả hai khai thác triệt để chất liệu bình dân, sẵn có trong đời sống thường nhật. Điều này dễ chạm và phù hợp với nền điện ảnh hiện tại của nước nhà.
Thứ ba, độc giả đã từng bình luận: “Nhắc đến phim Tết là nhắc Trấn Thành, 30/4 là Lý Hải”, nó không hoàn toàn ngẫu nhiên. Việc lựa chọn “thời điểm vàng”, cung cấp những món ăn thực tế cho người dân ở thời gian nghỉ ngơi, thư giãn giúp phim dễ dàng được lựa chọn hơn.
Thứ tư, là 2 cái tên bảo chứng trong làng giải trí, khán giả sẽ luôn đặt trọn niềm tin cho chất lượng sản phẩm của Lý Hải, Trấn Thành.
Thứ năm, suốt nhiều năm ra mắt phim điện ảnh, cả Trấn Thành và Lý Hải luôn tạo ra những cuộc tranh cãi trên mạng xã hội. Tiêu biểu mới nhất khi Mai được cho rằng mượn nhiều yếu tố từ tác phẩm La La Land, Lý Hải cũng khiến Lật Mặt 7 quá cổ tích, khác xa với hiện thực thực tế… Những lời chê khen qua nền tảng mạng xã hội càng nhiều càng nâng cao độ nhận diện và sự hiếu kỳ của độc giả.
Và cuối cùng, thời điểm trước chúng ta dễ dàng nhận thấy nhiều bộ phim hài, thuần tính chất giải trí vẫn dễ dàng đạt rating vượt 100 tỷ đồng như Siêu lầy gặp siêu lừa, Siêu sao siêu ngố, Để mai tính… Thế nhưng càng về sau cánh cửa này đã hẹp hơn. Đặc biệt, từ khi chất lượng của web-drama ngày được nâng cao, nhiều khán giả sẵn sàng nhận xét phim điện ảnh là phim “rác” nếu nó không vượt qua được những tiêu chuẩn web-drama đã làm trước đó. Như thế, một phần phản ánh thị hiếu của khán giả ngày càng khắt khe và đòi hỏi hơn ở điện ảnh nước nhà.
Như đã đề cập ở trên, cánh cửa trăm tỷ gần như là một thành công càng khiến các nhà đạo diễn thèm khát, dành nhiều thời gian quan tâm, tìm hiểu thị hiếu nhằm giải quyết bài toán khó cho toàn ngành. Đồng thời, chính nó cũng khiến các nhà làm phim “đã thắng trận” phải nỗ lực để vượt qua chính tác phẩm của mình.
Thế nhưng, một lần nữa phải nhìn thẳng, sự thành công vượt trội của Lý Hải và Trấn Thành cũng gây ra sự lệch trục khi chỉ có 2 người “bá chủ” phòng vé, cánh cửa điện ảnh sẽ trở nên quá hẹp cho những nhà làm phim khi mất đi sự cân bằng chung.
Ngoài ra, sự nâng cao cái đẹp “nghe nhìn” của khán giả đòi hỏi nhà làm phim liên tục đổi mình nhằm vươn ra thế giới. Trong năm vừa qua, chúng ta đang chứng kiến cuộc đổ bộ thắng thế của hàng chục bộ phim điện ảnh nước ngoài, không ít trong số đó vượt 100 tỷ tại Việt Nam như Avatar, Quật mộ trùng ma… Chính những tác phẩm này sẽ liên tục đặt bài toán khó cho cả nhưng tay “thắng lớn” như Lý Hải, Trấn Thành… lẫn những nhà làm phim mới với sự sáng tạo, bức phá mới mẻ.
Nền nghệ thuật của hollywood, hallyu, hay gần Việt Nam nhất là Thái Lan đã vươn ra khỏi nổi địa, nổi tiếng trên toàn cầu từ một thập kỷ qua. Đó vừa là cơ hội cho thế giới nhìn về điện ảnh châu Á, đồng thời đòi hỏi sự chỉnh chu, đồng tâm hơn của rất nhiều nhà làm phim, biên kịch, nhà sản xuất lẫn nội lực của diễn viên Việt Nam.
Để một ngày nào đó, chính người Việt Nam thấy được tác phẩm Việt Nam, mang văn hoá bản địa ra khu vực, bước vào đường đua chung của thế giới.