Nhiều người dùng ô tô đời mới than phiền khó tìm được trạm xăng dầu đạt chuẩn mức 5 (Euro 5) nhưng thực tế số liệu cho thấy, nhu cầu đối với loại nhiên liệu này hiện chỉ chiếm chưa đến 10% thị phần.
Tại buổi tọa đàm về chủ đề “Thiếu nhiên liệu đạt chuẩn cho ô tô thế hệ mới, hệ lụy và giải pháp” do Báo Giao thông tổ chức hôm 17/7, nhiều khó khăn trong việc thúc đẩy tiêu thụ nhiên liệu xăng dầu tiêu chuẩn Euro 5 (mức 5) được nêu ra, cho thấy nguyên nhân đến từ hai phía cung và cầu.
Đi cả chục km mới mua được dầu DO 0,001S-V
Theo Quyết định 49/2011/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5) từ ngày 1/1/2022. Theo đó, xăng dầu trên thị trường dùng cho ô tô cũng phải đáp ứng tiêu chuẩn Euro 5, hiện có xăng RON 95-V và dầu diesel DO 0,001S-V.
Tuy nhiên, khi các hãng xe đã đảm bảo nghiêm túc việc sản xuất, nhập khẩu, phân phối các mẫu xe đạt Euro 5 thì việc tìm mua đúng chủng loại nhiên liệu cho xe lại không hề dễ dàng, đặc biệt là đối với xe chạy dầu.
Anh Lê Mạnh Linh, một người dùng xe bán tải Ford Ranger Raptor chạy diesel cho biết: “Chiếc xe của tôi được nhà sản xuất khuyến cáo sử dụng dầu DO 0,001S-V. Tôi thường phải di chuyển cả chục km để đến được trạm xăng dầu có loại dầu này, do cung đường đi làm hàng ngày không có cửa hàng nào bán”.
“Điều này thật sự bất tiện nhưng không có cách nào khác vì nếu đổ dầu không đạt chuẩn, động cơ xe có thể gặp lỗi và hãng sẽ từ chối bảo hành”, anh Linh giãi bày.
Anh Lê Mạnh Linh nói lên những khó khăn khi đi tìm trạm xăng dầu đạt chuẩn mức 5. Ảnh: Báo Giao thông
Trong khi đó, anh Nguyễn Đức Phúc Hưng, chủ nhân của một chiếc xe đã từng gặp phải vấn đề vì đổ nhiên liệu không đạt chuẩn cho biết, khi mua xe, nhà sản xuất không có cảnh báo trên nắp bình nhiên liệu nên ban đầu anh thường đổ loại dầu dưới chuẩn. Hệ lụy của việc đổ nhiên liệu dưới chuẩn là mỗi lần đi bảo dưỡng, các hạng mục vệ sinh động cơ cũng sẽ nhiều hơn.
Trên thực tế, các nhà sản xuất ô tô có bán các mẫu xe động cơ diesel như Ford, Toyota, Mitsubishi,… đều đã đưa ra khuyến cáo phải đổ nhiên liệu chuẩn mức 5, tức DO 0,001S-V. Nếu đổ dầu dưới chuẩn, hãng sẽ không chịu trách nhiệm nếu có lỗi xảy ra.
Ông Đào Công Quyết, Trưởng Tiểu ban Truyền thông Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết: “Chúng tôi cũng đã và đang nhận được hàng nghìn khiếu nại của khách hàng liên quan đến vấn đề lỗi động cơ, hệ thống tuần hoàn khí xả. Với trách nhiệm của nhà sản xuất, các hãng vẫn xử lý lỗi cho khách hàng, đồng thời khuyến cáo cho người dùng xe thấy được tầm quan trọng của việc sử dụng đúng nguồn nhiên liệu đạt chuẩn Euro 5”.
Tuy nhiên, hệ thống các cửa hàng phân phối xăng dầu hiện nay vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu cung ứng nhiên liệu Euro 5 cho người dùng xe.
Trong tổng số 17.000 trạm xăng dầu trên toàn quốc, mới chỉ có 1.220 trạm có bán xăng dầu đạt chuẩn mức 5, đều là thuộc Petrolimex. Con số này chiếm tỉ lệ rất thấp, chỉ 7% hệ thống cửa hàng xăng dầu.
Tại Hà Nội, chỉ có 76 trạm nhiên liệu có bán dầu DO 0,001S-V, chiếm tỉ lệ 15% trong tổng số 500 trạm. Tại TP. HCM, số trạm bán DO 0,001S-V còn ít hơn, chỉ có 70 trạm, chiếm 12% trên tổng 580 trạm.
Việc có rất ít trạm bán xăng dầu đạt tiêu chuẩn mức 5 đã khiến khách hàng sử dụng ô tô trang bị động cơ diesel gặp nhiều bất tiện, đặc biệt ở những khu vực cách xa trung tâm.
Nhu cầu thấp, doanh nghiệp không dám mạnh tay đầu tư
Mặc dù vấn đề ô tô đời mới cần có nhiên liệu đạt chuẩn Euro 5 theo Quyết định của Chính phủ là điều rõ ràng nhưng các chuyên gia và doanh nghiệp cho rằng, việc gia tăng số lượng trạm xăng dầu chuẩn mức 5 cần phải dựa trên nhu cầu thực tế của người dùng.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Xuân Hùng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết: “Petrolimex đã triển khai bán từ năm diesel mức 5 từ năm 2018 với số lượng bán nhiều hơn hiện nay, nhưng sau đó nhận thấy nhu cầu của người tiêu dùng chưa cao nên đã chủ động giảm sản lượng bán và giảm số cửa hàng bán loại dầu này.”
Ông Nguyễn Xuân Hùng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn xăng dầu Việt Nam nêu ra nguyên nhân số lượng trạm xăng dầu đạt chuẩn mức 5 còn ít. Ảnh: Báo Giao thông
Ông Hùng nhấn mạnh, nguồn cung không thiếu nhiên liệu đạt chuẩn mức 5 nhưng các doanh nghiệp phải cân đối chi phí đầu tư, đáp ứng nhu cầu xăng dầu các loại để mang lại hiệu quả kinh tế và phù hợp.
Ông Hùng cho biết thêm, tính đến ngày 30/6/2024, số trạm bán xăng dầu tiêu chuẩn Euro 5 chiếm 45% số trạm xăng trên toàn quốc của Petrolimex. Nếu tính cả số cây xăng thương hiệu nhượng quyền thì tỷ lệ này đạt 28%. Đối với trạm bán xăng mức 5, tỷ lệ này chỉ đạt 10% số cây xăng. Trạm có bán diesel mức 5 đạt 16%, vẫn là con số khá khiêm tốn.
Toàn cảnh buổi tọa đàm “Thiếu nhiên liệu đạt chuẩn cho ô tô thế hệ mới, hệ lụy và giải pháp”. Ảnh: Ngô Minh
Ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu Việt Nam cho hay, nếu 17.000 cửa hàng bán xăng dầu mức 5 thì nhu cầu cần 15 triệu m3/năm. Các cửa hàng bán lẻ đang đáp ứng cho 5,5 triệu ô tô các loại. Tính từ 2017 đến nay, có gần 1 triệu xe ô tô chạy động cơ dầu phải theo chuẩn Euro 4 và 5.
“Hiện chúng ta không có dầu Euro 4 thì 1 triệu xe này phải chạy Euro 5, chiếm 20-25% trên tổng nhu cầu và năng lực cung ứng của các cửa hàng, tương đương trên 4 triệu m3”, ông Bảo cho biết.
Tuy nhiên, thực tế nhiều chủ xe không quan tâm và nhận thức đầy đủ việc đổ đúng nhiên liệu Euro 5, đặc biệt với xe chạy động cơ xăng. Nhiều người đổ xăng cho ô tô theo thói quen, thậm chí, còn e ngại việc giá xăng mức 5 cao hơn.
“Phải khẳng định nguồn xăng dầu Euro 5 không thiếu, muốn là doanh nghiệp làm được ngay. Vấn đề là nhu cầu thị trường còn thấp. Chúng ta cần có chương trình để chủ xe hiểu được thực trạng và cho doanh nghiệp thấy lợi ích dài hạn, trước mắt đáp ứng nhu cầu trên cơ sở hiệu quả. Một hệ thống đồng bộ là cần thiết”, ông Bảo nói.