Đoàn giám sát của Quốc hội kiến nghị sớm có quy định về mức thuế cao hơn với người chậm sử dụng đất, bỏ đất hoang.
Kiến nghị sớm có quy định về mức thuế cao hơn với người chậm sử dụng đất, bỏ đất hoang. Ảnh: Phạm Đông
Tiếp tục Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV, sáng 28.10, Đoàn giám sát của Quốc hội có báo cáo tóm tắt kết quả “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”.
Đoàn giám sát chỉ ra, còn có sự mâu thuẫn, thiếu thống nhất giữa các quy hoạch; quy hoạch đô thị và quy hoạch sử dụng đất đã có sự điều chỉnh phù hợp nhưng còn thiếu tính tương tác, liên hệ, đồng bộ đối với các loại quy hoạch ngành, lĩnh vực khác.
Tại một số địa phương, công tác rà soát quy hoạch còn chậm và chưa đầy đủ, việc điều chỉnh quy hoạch chưa được kịp thời hoặc còn tùy tiện.
Những hạn chế nêu trên gây khó khăn cho công tác quản lý cũng như ảnh hưởng đến quá trình thẩm định, chấp thuận, phê duyệt, điều chỉnh chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư dự án bất động sản.
Theo Đoàn giám sát, khả năng tiếp cận đất đai còn khó khăn. Nhiều địa phương còn lúng túng trong việc tổ chức đấu thầu dự án có sử dụng đất, tính giá sàn nộp ngân sách nhà nước (m3) theo quy định của pháp luật về đấu thầu, về xác định thời điểm giao đất để định giá đất.
Hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất có biểu hiện bất thường, tạo mặt bằng giá đất cao; quy trình đấu giá còn phức tạp. Việc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại gặp vướng mắc do sự thay đổi quy định pháp luật.
Các địa phương còn lúng túng trong việc giao, cho thuê đất có nguồn gốc do cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, nông lâm trường; sắp xếp cơ sở nhà đất của cơ quan nhà nước; thực hiện hình thức xây dựng – chuyển giao (dự án BT); việc sử dụng quỹ đất để thanh toán theo hợp đồng BT đã ký kết.
Tình trạng chậm định giá đất diễn ra ở nhiều địa phương, là vướng mắc chính dẫn đến nhiều dự án bất động sản bị đình trệ. Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất còn vướng mắc, đặc biệt đối với sản phẩm bất động sản mới.
Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Ảnh: Phạm Thắng
Về một số giải pháp, Đoàn giám sát kiến nghị có biện pháp điều tiết để đa dạng hóa sản phẩm cho thị trường bất động sản, hài hòa giữa cung và cầu, tăng nguồn cung bất động sản phù hợp với thu nhập của đại bộ phận người dân, đáp ứng nhu cầu về nhà ở, bảo đảm an sinh xã hội.
Có biện pháp căn cơ, bền vững để đưa giá bất động sản về đúng giá trị nội tại, ngăn chặn việc thao túng, sử dụng các phiên đấu giá quyền sử dụng đất nhằm mục đích tạo “sốt” giá.
Sớm hoàn thiện công tác nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các Luật về thuế; có quy định về mức thuế cao hơn đối với người chậm sử dụng đất, bỏ đất hoang.
Thực hiện nguyên tắc vướng mắc thuộc thẩm quyền của cấp nào thì cấp đó phải giải quyết; khắc phục tình trạng bộ, ngành hướng dẫn, trả lời chung chung, thiếu cụ thể.
Trường hợp có nhiều cách hiểu khác nhau trong việc thi hành pháp luật, cần kiến nghị cấp có thẩm quyền thực hiện đầy đủ, đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục giải thích pháp luật theo quy định.
Xử lý tình trạng né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm trong xử lý công việc tại cơ quan, đơn vị, không để kéo dài thời gian, tồn đọng công việc.
Siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, tăng cường kiểm tra, thanh tra; kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong thi hành pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội. Có chế tài đủ mạnh đối với các hành vi vi phạm pháp luật.