Trước giờ vào ca sáng, anh Lê Viết Mạnh ngồi quán trà đá cạnh Khu công nghiệp Sài Đồng (Long Biên, Hà Nội), tranh thủ uống chén nước chè xanh. Hơi nước nóng bốc lên hòa cùng làn sương sớm, báo hiệu một ngày làm việc nữa lại bắt đầu.

Người đàn ông 45 tuổi, đã làm công nhân hơn 20 năm nay. Dù thâm niên cao, mức lương cơ bản của anh chỉ hơn 8 triệu đồng. Cộng thêm phụ cấp và thưởng năng suất, thu nhập mỗi tháng của anh Mạnh ở mức khoảng 10 triệu đồng.

“Với mức sống ở thành phố bây giờ, tiền lương mỗi tháng chỉ đủ trang trải tiền ăn uống, học hành của con và sinh hoạt trong gia đình. Mọi chi tiêu đều phải tính toán chắt chiu từng chút một. Tôi chỉ mong được tăng lương vì giờ mọi thứ đều đắt đỏ. Giá cả tăng nhanh hơn cả tăng lương thì công nhân chúng tôi rất vất vả” – anh Mạnh chia sẻ.

Anh Mạnh tâm sự, điều khiến anh trăn trở nhất là sau chừng ấy năm làm công nhân, khoản tích lũy gần như không đáng kể. Dù làm việc chăm chỉ suốt nhiều năm, thu nhập của anh chỉ vừa đủ trang trải sinh hoạt và nuôi con nhỏ.

“Công nhân chúng tôi muôn đời chẳng mua được đất, xây được nhà” – anh nói và cho rằng giấc mơ có một căn nhà ở thành phố với anh vì thế vẫn xa vời, dẫu cả đời chỉ biết làm việc, tiết kiệm và nhẫn nại bám trụ nơi đô thị đắt đỏ.

Người lao động mong ngóng được tăng lương. Ảnh: Quỳnh Trang

Gần 15 năm nay, vợ chồng anh Nguyễn Văn Dũng vẫn sống trong căn phòng trọ rộng chừng 15 mét vuông ở Khu công nghiệp Thăng Long (Đông Anh, Hà Nội).

Căn phòng nhỏ, chỉ đủ kê chiếc giường, cái tủ sắt và vài đồ dùng sinh hoạt. Mỗi tháng, anh Dũng trả 1,2 triệu đồng tiền thuê, cộng tiền điện nước, chi phí sinh hoạt cũng ngốn gần nửa tháng lương.

Anh Dũng năm nay 39 tuổi, làm công nhân trong một xưởng cơ khí. Từ sáng sớm, anh rời phòng trọ, đi bộ gần 1km để kịp ca làm. Công việc đều đặn, thu nhập mỗi tháng khoảng 9 triệu đồng, nếu tăng ca thì được thêm vài ba triệu. Dù tiết kiệm hết mức, anh vẫn chưa để dành được khoản tiền nào đáng kể.

“Tiền ăn, tiền học của con, tiền sinh hoạt hằng tháng… tính ra chẳng còn dư. Nhiều lúc nghĩ đến chuyện mua nhà mà chỉ biết cười trừ. Ở thành phố này, đất tính bằng tỉ, còn lương công nhân chỉ tính bằng triệu” – anh nói.

Anh Dũng bảo, điều khiến mình day dứt nhất là con trai lớn đã học cấp 2 mà gia đình vẫn chưa có chỗ ở ổn định. Cứ mỗi khi chủ trọ tăng giá, cả nhà lại phải chuyển đi, chật vật tìm nơi mới.

“Mong ước lớn nhất của tôi là có một căn nhà nhỏ, chỉ cần đủ che nắng che mưa để con cái yên tâm học hành. Nhưng có lẽ ước mơ đó vẫn còn xa lắm” – anh Dũng bày tỏ.

Theo TS Trần Xuân Lượng – Viện phó Viện Nghiên cứu và Đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam – giá đất và đặc biệt giá chung cư thời gian qua tăng rất cao, nhất là khu vực nội đô Hà Nội.

Nguyên nhân chính gồm quy hoạch – hạ tầng còn cục bộ, các hạ tầng thiết yếu chất lượng cao vẫn tập trung ở trung tâm, giao thông còn nhiều bất cập; đồng thời hành vi tiêu dùng thay đổi, thế hệ trẻ ưa chuộng chung cư nhiều tiện ích thay vì mô hình “mua đất, cất nhà” trước đây.

Ông lưu ý, người mua nhà nên chọn sản phẩm phù hợp khả năng chi trả để tránh “bẫy thu nhập”. Tâm lý “vay dễ – mua nhanh – chờ tăng giá để bù lãi” không còn phù hợp. Theo đó, người mua nhà cần thận trọng hơn, đặc biệt khi nguồn cung nhà ở xã hội dự kiến tăng mạnh trong thời gian tới, hạn chế tâm lý mua bằng mọi cách dễ gặp rủi ro.